Op. Dr. Muhammed Ali Özçelik

Burnumuz çok sayıda alt anatomik bileşenlerden oluşan son derece karmaşık bir mimariye sahiptir. Bu anatomik alt bileşenlerin birbirleri ile ilişkileri , boyutları ve mevcut yapısal bozuklukları burnumuzun tüm fonksiyonlarını etkilemektedir. Burnumuzun solunum , havanın nemlendirilmesi ve filtre edilmesi yada koku almak gibi çok önemli görevleri vardır. Burnumuz yüzümüzün en merkezi bölgesinde bulunduğundan estetik açıdan hayati bir öneme sahiptir. Rinoplastide yüz güldürücü sonuçlar ancak yeterli cerrahi tecrübeye sahip ve yüksek estetik algıya sahip cerrahlar ile elde edilebilmektedir. Bu nedenle rinoloji alanında uzmanlaşmış cerrahlar tercih edilmelidir.

Rinoplasti öncesi detaylı bir fizik muayene yapılmalı ve ayrıntılı öyküsü alınmalıdır. Endoskopik burun muayenesi ve lüzum halinde Bilgisayarlı tomografi çekilmelidir. Usulüne uygun fotoğraflama ve similasyon eşliğinde ameliyat planlaması yapılmalıdır. Similasyonu hasta ile interaktif dinamik bir süreç içerisinde gerçekleştirmek ameliyat sonrası memnuniyeti arttıracaktır. Genel kan tetkikleri ve anestezi uzmanı tarafından yapılcak ön muayene ameliyat risklerini minimize edecektir. Hastalarımız 1 hafta öncesinden kan sulandırıcı ilaçları, ağrı kesicileri ve kırmızı renkli sebze-meyve tüketimini bırakmalarını gerekmektedir. Kesin bir yasak olmamakla beraber kadın hastalarımız için eğer takvimleri elveriyorsa menstrüal kanama dönemlerinde operasyon olmamalarını önermekteyiz. Ameliyattan 1 gün önce en az 8 saat ağızdan her türlü sıvı ve katı gıda tüketimini durdurulması gerekmektedir. Sigara ve alkol tüketimi ameliyattan en az 2 gün önce kesilmesi ve ameliyat sonrasında ise 1 ay dolmadan kesinlike tekrar başlanmaması gerekir. Ameliyattan önce burun içi kılların aldırılması ve erkek hastaların sakal-bıyık tıraşı yaptırması gerektirmektedir.

Rinoplastide standart bir cerrahi sınıflama olmamakla beraber çeşitli ekoller mevcuttur. Kabaca açık ve kapalı cerrahiler olarak ayırabiliriz . Her iki grupta klasik manüel aletler kullanılabileceği gibi çeşitli oranlarda otomatik testerler gibi dijital aletler de kombine edilebilir . Açık ve kapalı arasında temelde tek fark columella dediğimiz burun deliklerini ayıran cilt bölgesinde dikiş olmasıdır. Tüm yöntemlerle başarılı bir cerrahi yapmak mümkün olmakla beraber yeni nesil dijital enstrümanların cerrahi başarıyı arttırdığı ve iyileşme sürecini hızlandırdığı tartışılmaz bir gerçektir. Bu enstrümanların arasında en popüler olanı Ultrasonik Pieozo cihazıdır. Çalışma prensibi kemik gibi sert dokuları başarılı bir şekilde kesebilirken yumuşak dokulara ve cilde hiç zarar vermemesidir. Çalışması sırasında da çevre dokulara zarar verecek bir ısı da üretmemektedir. Rinoplasti sırasında kemikleri keski ve çekiç ile kırmadan kesi yapılabildiği için bu yöntem sayesinde morluk ve şiddetli ödem olmamaktadır. İleri derecede kemik deformitesi olan burunları bu cihaz sayesinde başarılı bir şekilde şekillendirebilmekteyiz. Kendi cerrahi pratiğimde Ultrasonik Piezo ve Tur cihazı kullanmaktayım. Bu sayede ameliyat sonrası konforu ve iyileşme süreci hastalarımı çok memnun etmektedir.

Rinoplasti uygulama pratiğinde tecrübeli ellerde memnuniyet ve başarı %95 üzerinde olmasına rağmen , %5 lik memnuniyetsiz hasta grubu da mevcuttur. Bunun sebepleri kötü yara iyileşmesi ,beklenmedik kıkırdak erimeleri , yara yeri enfeksiyonları ,ameliyat sonrası özensiz bakım süreci, otoimmün hastalıklar, beden dismorfik bozukluğu içeren psikolojik rahatasızlıklar olarak sayılabilir. Daha önce travma sonucu kırıkları olan burunlar , doğuştan yüz kemikleri deformiteleri ile beraber olan burun eğrilikleri , çok kısa ve çok uzun burunlar ,kalın ve çok ince ciltler, aşırı yağlı ciltler ,yüz bölgesinde egzama rahatsızlığı olan ve daha önce burnundan ameliyat olmuş hastalar rinoplastide zor hasta gruplarıdır. Uygun tekniklerle bu zor hasta gruplarında da memnuniyet verici sonuçlar elde etmek mümkündür.

Rinoplastide uygulanan cerrahi yönteme ve doktorun pratiğine göre ameliyat sonrası bakım ve takip değişiklik gösterebilir. Bu nedenle burda anlatılan bilgiler kendi yöntemimi kapsamaktadır. Ameliyat sonrası hasta burun içinde nefes alabileceği delikli silikon bir tampon ve burnun dışında sert alçı/plastik tampon ile odasına alınır. 1 gün gözlem amacıyla hastane yatışı devam eder. Ilk günden itibaren en az 3 gün süren belli periyotlarla soğuk uygulama yapılır. 30 derece yükselti ile tercihen sırt üstü olacak şekilde uyuma planlanır. 2. Ve 5. Günler arası göz etrafında geçici şişlik ve bir miktar kızarıklık olur. Morluk ise neredeyse hiç görülmez . 1. Haftasında yüz bölgesinde ki tüm şişlikler geçmiş olur. İlk bir hafta ilaç kullanımı mevcuttur. Hastalarımız 1-2 hafta işe devam edemezler. 1. Haftasında tüm tamponlar alınır. Bu işlem sırasında kesinlikle ağrı olmaz . Takiben hastalarımız 1,3,6 ve 12 . Ay kontrollerinde görülmek üzere normal hayatlarına dönerler. Yüze darbe gelebilecek spor yada aktivitelere ancak tüm yüzü koruyan maskeler ile katılabilirler . En az 3 ay gözlük kullanamazlar. İlk 1 ay burun içinde kabuklanma ve kurluklara bağlı geçici burun tıkanıklıkları beklenir ve normaldir . Burun şekillenmesi 1-3 yıl arasında devam eder. İlk gerçekçi değerlendirmeler genellikle 6. Aydan sonra yapılabilmektedir.

Rinoplasti sonrası çeşitli sebeplerle yeni burun şeklinden dolayı rahatsızlık yaşayan yada fonsyonel sorunlar yaşayan hastalarımıza tekrarlayan rinoplastiler yapılması gerekebilir.